Leki biologiczne

To najnowsza grupa leków stosowanych w łuszczycy. Są to cząsteczki białkowe wybiórczo hamujące działanie najczęściej jednej z cytokin prozapalnych odgrywających rolę w powstawaniu zmian łuszczycowych. Pochodzą one albo z hodowli żywych komórek lub też powstają na drodze inżynierii genetycznej. Przypominają budową białka produkowane przez organizm człowieka. Z uwagi na swoją budowę nie występują w postaci tabletek, a jedynie jako substancje do podawania podskórnego lub dożylnego.
Ich objawy uboczne to często ogólne złe samopoczucie, podwyższona temperatura, bóle mięśni i stawów, czasem ból gardła (tzw. objawy rzekomogrypowe). Mogą jednak wystąpić również inne, czasem ciężkie objawy niepożądane, dlatego leczenie biologiczne może być prowadzone tylko pod ścisłą opieką lekarską, najczęściej w szpitalu.
Do leczenia biologicznego kwalifikowani są obecnie tylko pacjenci z ciężkimi postaciami łuszczycy, u których leczenie standardowymi metodami ogólnymi lub fototerapią nie przynosi wystarczającej poprawy. Dużym ograniczeniem leczenia biologicznego w łuszczycy jest bardzo wysoki koszt kuracji (kilka – kilkanaście tysięcy złotych za 1 ampułkę leku).

Leki biologiczne dostępne w Polsce stosowane w łuszczycy to:

• Etanercept (Enbrel) –  białko powstałe na drodze rekombinacji receptora dla ludzkiego czynnika martwicy nowotworów alfa (tumor necrosis factor –  TNF).
  Czynnik ten jest silną cytokiną prozapalną, odgrywającą ważną rolę w powstawaniu zmian łuszczycowych. Etanercept hamuje działanie TNF-∝, co prowadzi do szybkiego zmniejszenia stanu zapalnego skóry. Jest podawany w postaci iniekcji podskórnych.
• Adalimubab (Humira) – to monoklonalne przeciwciało przeciw TNF-∝, które działa silnie przeciwzapalnie. Lek ten jest stosowany w łuszczycy, ale też w łuszczycowym zapaleniu stawów, reumatoidalnym zapaleniu stawów i w chorobie Crohna (nieswoiste zapalenie jelit). Podawany jest podskórnie.
• Infliximab (Remicade) – chimeryczne, ludzko-mysie przeciwciało przeciw TNF, blokujące aktywność tej cytokiny. Silnie hamuje stan zapalny w skórze i w stawach.
  Jest stosowany w podobnych wskazaniach co adalimubab. Można go stosować tylko dożylnie.
• Ustekinumab (Stelara) –  to przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko białku stanowiącemu część dwóch cytokin prozapalnych –  interleukiny 12 i  23.
  Hamując aktywność tych interleukin ustekinumab zmniejsza aktywność układu immunologicznego, co łagodzi stan zapalny i powoduje ustępowanie zmian chorobowych.
  Lek podaje się w formie zastrzyków podskórnych.

Leki biologiczne stanowią najnowsze osiągnięcie w terapii łuszczycy i stale prowadzone są badania nad ich skutecznością i bezpieczeństwem. Ciągle też opracowywane są nowe preparaty oraz nowe schematy dawkowania.